De decentralisaties van 2015 vormden het vliegwiel voor de razendsnelle ontwikkeling van digitale diensten. Niels van der Plas zat er namens Centric vanaf het begin bovenop. Eerst als consultant, vandaag de dag houdt hij zich als productmanager bezig met de toekomst en strategie van eDiensten Sociaal Domein.
“De decentralisaties brachten een hoop in beweging binnen de muren van de gemeentehuizen; er kwamen heel veel overheidstaken bij. Uiteraard had dat consequenties voor de inrichting van de bedrijfsvoering bij gemeenten,” memoreert Van der Plas. “Hoe kunnen we de dienstverlening binnen het sociaal domein anders inrichten? Kan het slimmer, sneller, efficiënter? Is digitalisering een antwoord? Gemeenten gingen onder andere in living labs aan de slag om oplossingen te bedenken. Bijvoorbeeld het digitaal verstrekken van informatie over de betaling van een uitkering; we kunnen het ons nu nauwelijks nog voorstellen, maar dat was toen – niet eens zo lang geleden – geen standaard dienstverlening aan inwoners. Wij werden door gemeenten aan tafel uitgenodigd om mee te denken. Vanaf die tijd hebben we in samenwerking met gemeenten onze eDiensten ontwikkeld en dat is een proces dat continu doorloopt.”
eDiensten zorgen voor efficiency voor de gemeenten, zowel in kosten als in administratieve lasten. Van der Plas: “Maar gemeenten willen ook een hoger level van dienstverlening voor hun inwoners. Die willen meer en meer hun zaken regelen wanneer dat hen uitkomt, tijd- en plaatsonafhankelijk. Het is erg leuk om te merken dat gemeenten er trots op zijn dat ze dat met digitale oplossingen kunnen bieden. Waar ze ook blij van worden is dat er door standaardzaken geautomatiseerd af te kunnen handelen meer tijd en aandacht is voor inwoners die een persoonlijke aanpak nodig hebben.”
Transparantie
De aandachtsgebieden waarop Centric zich met de eDiensten richt, bestrijken de breedte van het sociaal domein: van inkomensondersteuning tot zorg tot het verstrekken van uitkeringsspecificaties. De decentralisaties hebben de rol van de gemeente veranderd van een doorgeefluik van beleid naar regievoerder van sociale vraagstukken. Daarbij zien we een beweging naar steeds meer integraal werken, over afdelingsgrenzen heen. “Met onze eDiensten ondersteunen we ook deze regievoering,” vervolgt Van der Plas. Dan gaat het over complexere dossiers waarin verschillende onderdelen van het sociaal domein bij elkaar komen. “De professional van de gemeente voert de regie over zo’n dossier. Maar je wilt ook dat de inwoner, die in feite eigenaar is van het dossier, daar inzicht in en zelfs invloed op heeft. Wij hebben een applicatie gebouwd waardoor de inwoner niet alleen mee kan kijken in zijn dossiers, maar ook acties kan uitvoeren. Bijvoorbeeld afspraken plannen en meewerken aan het plan van aanpak. En er zit een tijdlijn in zodat alle betrokkenen afspraken en acties kunnen terugzien. Dat is een vorm van transparantie die past bij deze tijd.”
Bij de bron
“Kenmerkend voor al onze eDiensten is dat wijzigingen die je aanbrengt direct in het achterliggende systeem landen; in de Centric-suites voor het sociaal domein. Dat leidt tot een geïntegreerde dienstverlening en een vlotte uitwisseling van gegevens tussen de verschillende eDiensten. Een eDienst is dus nooit een losstaande applicatie, maar toont de gegevens zoals ze zijn opgeslagen in de Centric-suites. Verandert er iets via een eDienst, dan wordt dat direct verwerkt in de suite. We laten bovendien de gegevens bij de bron. Ze zitten dus niet in de applicatie zelf; daarmee tonen we de gegevens realtime en het is de ingang voor de inwoner. Wordt er bijvoorbeeld een betaling gedaan, dan wordt die mutatie meteen zichtbaar in het inwonerportaal. Dat is allemaal in lijn met de Common Ground-gedachte en met de voorschriften van de AVG. Omdat de enige die toegang heeft tot het inwonersportaal de inwoner zelf is, uiteraard met DigiD, is het privacy issue opgelost.”
Samen doorpakken
Niels van der Plas noemde al de trots die hij bij gemeenten waarneemt over het feit dat ze slimme, veilige en betrouwbare digitale oplossingen kunnen bieden. Die trots voelt hij ook: “Zeker omdat we ons altijd openstellen voor onze klanten, én vice versa. Voor de eDiensten hebben we een expertgroep van gemeenteprofessionals die met ons meedenken. Vooral richting de toekomst, want de ontwikkelingen in het sociaal domein zijn nooit af. Daarnaast zien we dat steeds meer inwoners gebruik kunnen en willen maken van digitale dienstverlening. Dus blijven we onze producten bijschaven en komen er steeds nieuwe bij. We zijn nu bijvoorbeeld bezig met functionaliteiten voor de aandachtsgebieden werk en zorg. En eind 2021 hebben we in korte tijd een applicatie ontwikkeld waarmee zzp’ers een aanvraag Bijstandsverlening voor zelfstandigen kunnen doen; een eDienst die door de coronacrisis urgentie kreeg.”
Bewezen door de praktijk
De eDiensten worden door Centric beheerd en aangeboden vanuit de Centric cloud, en hebben koppelingen met de Centric-suites. Een groot deel van de eDiensten is daarmee bijna plug-and-play. “Dat maakt het relatief eenvoudig om ze te implementeren. En waar het nodig is om de specifieke beleidskeuze van een gemeente te vertalen in de oplossingen, dan helpen we gemeenten daarbij,” legt Van der Plas uit. “Maar één platform waar inwoners voor al hun zaken voor het sociaal domein terechtkunnen, dat heeft z’n waarde in de zeven jaar dat Centric eDiensten ontwikkelt meer dan bewezen. Bij grote en kleine gemeenten, en alles daartussenin.”
Veilig en betrouwbaar
Tot slot benadrukt Van der Plas dat veiligheid en betrouwbaarheid van de eDiensten de hoogste prioriteit hebben: “Wij leveren altijd SaaS, dus alle oplossingen worden beheerd in de Centric cloud. Intern hebben we veel aandacht voor de veiligheid en betrouwbaarheid van software. En elk jaar laten we ons auditen op het hele scala normen en eisen van de overheid en de richtlijnen van de NCSC. De resultaten delen we met de gemeenten. We zijn ons heel erg bewust van het belang van veiligheid; dan kan niet anders als je zo’n beetje elke week wel over een lek of een hack leest. Gegevens het in sociaal domein zijn heilig! We zien het als onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om er alles aan te doen om die te beschermen.”
Meer weten? Kijk dan vooral naar het e-book over de eDiensten Sociaal Domein van Centric
