Digitaal stemmen mag nog steeds niet. Maar we kunnen het verkiezingsproces voor gemeenten dankzij digitalisering wel een beetje makkelijker maken.
Gebruiksvriendelijkheid, gemak voor de burger en voor de ambtenaar, is een rode draad in mijn werk bij Centric. We willen er bij Centric voor zorgen dat gemeenten met onze software hun werk zo soepel mogelijk kunnen doen en burgers goed worden geholpen, uiteraard binnen de grenzen van wet- en regelgeving. Een mooi voorbeeld daarvan vind ik het proces rondom verkiezingen.
Digitaal stemmen zit er nog steeds niet in, dus daar kunnen we helaas weinig voor gemeenten betekenen. Maar we kunnen er wel voor zorgen dat het proces rondom de organisatie van verkiezingen wat gemakkelijker verloopt. Dit jaar hebben we voor het eerst een deel van dit proces kunnen digitaliseren. Het gaat om het vervangen van een stempas, het aanvragen van een kiezerspas en het afgeven van een volmacht. Dat hebben we in maart bij de verkiezingen van de Tweede Kamer bij 26 gemeenten digitaal afgehandeld, vanuit het Burgerzakensysteem.
Een burger die zijn stempas kwijt is, moet een nieuwe aanvragen en gaat daarvoor naar het gemeentehuis. Bij het aanmaken van een nieuwe pas en een goede administratieve afhandeling daarvan, komt altijd handmatig werk kijken. Wij hebben dat gedigitaliseerd: de burger logt in bij de eDienst, via de website van de gemeente, en direct wordt gecontroleerd of de aanvraag geldig is. Daarna wordt een keuze gemaakt voor het aanvragen van een stempas of een kiezerspas (die nodig is als je buiten je eigen gemeente wilt stemmen). Vervolgens worden alle wijzigingen in het kiezersregister doorgevoerd en krijgt de burger zijn of haar pas over de post toegestuurd. Hetzelfde gebeurt bij het aanvragen van een volmacht.
Gemeenten hebben veel werk aan het organiseren van verkiezingen, dus het helpt als we onderdelen van dat werk kunnen vereenvoudigen door te automatiseren. Als je weet dat in een gemeente als Utrecht zo’n 2.000 stempassen zoekraken en opnieuw aangevraagd worden, dan kun je wel uitrekenen hoeveel werk het gemeenten scheelt als je dit automatiseert! Tijd die ze heel goed kunnen gebruiken voor al het andere dat rondom verkiezingen georganiseerd moet worden.
Bij gebruiksvriendelijkheid wordt vaak gedacht aan goed ontworpen software, die de ambtenaar of burger op een goede manier door een proces loodst. Maar het is meer dan dat en dat blijkt uit het voorbeeld van de verkiezingen, vind ik. Soms gaat gebruiksvriendelijkheid om kleine dingen zoals het kiezen van de juiste woorden, zodat de gebruiker direct begrijpt wat er wordt gevraagd. Maar het kan ook betekenen dat we werk uit handen nemen. Ook dat valt wat mij betreft onder ‘gemak voor de gebruiker en de medewerker’.