Oplossing

Centric leefomgeving

Productbeleidboek 2025

Alle lagen van de Nederlandse overheid zijn ieder voor hun deel verantwoordelijk voor de regelgeving en uitvoering rondom vergunningen, toezicht en handhaving (VTH). Met het bundelen van tientallen wetten en honderden regels in één nieuwe wet, beoogt de nieuwe Omgevingswet een verregaande vereenvoudiging van het oude complexe stelsel van wetgeving voor de ontwikkeling en het beheer van de leefomgeving.

Overheden hebben zich zowel organisatorisch als met kennis, nieuwe procedures en veranderende ICT, jaren voorbereid op de vernieuwingen. De veranderingen gaan de komende jaren door, waarbij de nadruk ligt op de feitelijke realisatie van de doelen en ambities van de Omgevingswet.

De overheid is tegenwoordig sterk afhankelijk van landelijke ICT-ontwikkelingen en -ambities. Zoals het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO), Samenhangende objectenregistratie (SOR) en Common Ground. Hierbij zijn eveneens goede lokale voorzieningen voorwaardelijk. Bijvoorbeeld voor het beheer van het fundament met basisgegevens, de uitvoering van VTH-taken, ruimtelijke ordening en planologie.

Hoewel het aantal wetten afneemt, wordt de leefomgeving niet minder complex. De komst van de Omgevingswet leidt tot grote veranderingen binnen gemeenten. Deze veranderingen worden bij meerdere samenwerkende afdelingen binnen de gemeenten gemerkt. Daarom is het belangrijk dat deze afdelingen toegang hebben tot dezelfde en toereikende informatie en op de hoogte zijn van wijzigingen in de fysieke leefomgeving.

Centric Leefomgeving

Met de online VTH-oplossing Centric Leefomgeving, werkt u digitaal en zaakgericht en bent u aangesloten op het DSO en de basisregistraties. Werkprocessen beheert u eenvoudig zelf in overeenstemming met de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging. Met online trainingen en hulp (Wiki) beschikt u snel over de kennis die nodig is om zaaktypes en documentsjablonen van A tot Z te beheren en te gebruiken.

Centric Leefomgeving is een SaaS-oplossing waarin alle koppelingen al zijn voorbereid, zodat u hier snel gebruik van maakt. Koppelingen zijn gebaseerd op standaarden en de principes van Common Ground. Koppelen via de eigen servicebus en aansluiten op lokale voorzieningen, is ook snel geregeld.

De vele koppelmogelijkheden van Centric Leefomgeving helpen om meer met informatie te doen. Een belangrijk speerpunt bij de doorontwikkeling is dan ook het datagedreven werken. Data helpt bijvoorbeeld bij het bepalen van de context van een activiteit in de fysieke leefomgeving, in hoeverre een activiteit wenselijk is of een bepaald risico vormt.

Met de geïntegreerde oplossingen van onze partners, bieden we een compleet porfolio voor het werken aan VTH, RO en planologie.

Digitale terinzagelegging

Bestuursorganen hebben volgens de Wet elektronische publicaties de verplichting stukken digitaal ter inzage aan te bieden. Hiermee is de inzage voor de burger gemakkelijker geworden. Centric biedt het platform ‘Digitale Inzage’ om de digitale terinzagelegging gemeentebreed optimaal uit te voeren.

Participatie voor de fysieke leefomgeving

Onder de Omgevingswet hebben overheden de verplichting aan participatie te doen. De vorm waarin, staat vrij. Dit geeft overheden ruimte om een werkwijze te kiezen die past bij het beleid.

Met de online oplossing Furban geeft u invulling aan inwonersparticipatie. Inwoners krijgen de gelegenheid om mee te denken over de inrichting van hun buurt, plein of straat. Stedenbouwkundigen, landschapsarchitecten of participatie-experts halen op een laagdrempelige manier in 3D ideeën op bij belanghebbenden. Met Furban weet u wat er leeft in de samenleving en kent u al in een vroeg stadium ideeën voor initiatieven.

Common Ground voor slimmer samenwerken

In het kader van Common Ground en verdere standaardisatie, ontwikkelen wij Centric Leefomgeving de komende jaren door. Zodat u gebruikmaakt van nieuw ontwikkelde API’s als alternatief voor bestaande StUF-koppelingen. Aansluitingen op basisregistraties, zaaksysteem en documentmanagementsysteem worden hiermee robuuster, flexibeler en slimmer.

Ontwikkelen doen we samen met klanten

Betrokken klanten helpen ons een porfolio te realiseren dat aansluit op de behoefte van onze stakeholders. Via afstem-, kennis- en informatiesessies bereiden onze klanten zich voor op geplande functionele wijzigingen en ontvangen wij feedback op gerealiseerde functionaliteit en op onze plannen. Hiervoor volgen wij een vaste overlegstructuur:

  • Halfjaarlijkse bijeenkomsten met de Gebruikersvereniging Centric op functioneel en tactisch niveau.
  • Maandelijkse sprint review Show & Tell-sessies voor iedereen.
  • Wekelijks vragenuur voor functioneel beheerders en projectmanagers.
  • Maandelijkse gesprekken met de eindgebruikers bij een klant.
  • Cocreatiesessies over ad hoc-thema’s, in de vorm van klankbordsessies en werkgroepen.

  1. Logging voor audit trail en logging voor de AVG
    In 2024 is de audit trail opgeleverd. De audit trail van Centric Leefomgeving biedt een verifieerbare, niet-wijzigbare registratie van alle datamutaties, zoals het toevoegen, bijwerken of verwijderen van gegevens. Hiermee kunnen organisaties aantonen dat processen correct zijn uitgevoerd en voldoen aan verantwoordingsverplichtingen, bijvoorbeeld in de jaarrekening. Elke actie wordt gedetailleerd vastgelegd met unieke ID, tijdstip, gebruiker en IP-adres, zodat controles en evaluaties mogelijk zijn. Alleen aangewezen personen binnen de organisatie kunnen deze gegevens inzien voor volledige transparantie en procesintegriteit. De logging wordt nu opgeslagen in de SaaS-dienst Centric Leefomgeving. In 2025 zal deze logging na het afsluiten van een zaak worden opgeslagen in de generiek audit trail-component van Centric. Hierin wordt de logging van alle Centricproducten opgeslagen, zodat audit-data centraal worden opgeslagen. Via deze dienst zijn de gegevens in te zien voor geautoriseerde personen. Dit biedt één uniforme oplossing voor procesmonitoring en verantwoording binnen de gehele organisatie.

    Daarnaast ondersteunt Centric AVG-logging, waarmee automatisch wordt vastgelegd wie wanneer toegang heeft gehad tot persoonsgegevens. Met Privacy Workspace biedt Centric een oplossing om deze gegevens inzichtelijk te maken, zowel voor Centric-oplossingen als voor toepassingen van derden, waarmee organisaties volledig voldoen aan AVG-eisen en hun processen kunnen monitoren en verantwoorden.
  2. Zaakgericht werken API’s
    In 2024 is gestart met de ontwikkeling van de ZGW API’s als vervanging van de huidige zaak- en DMS-services. Zodat ze aansluiten op Common Ground en de nieuwe GEMMA-referentiearchitectuur, wat zorgt voor een modernere en flexibelere gegevensuitwisseling. In tegenstelling tot de zaak- en DMS-services biedt ZGW een modulair opgezette set API’s met specifieke functionaliteiten, waardoor gegevens toegankelijker en beheersbaarder zijn. Dit betekent voor de klant snellere aanpassingen, betere integratiemogelijkheden en directe toegang tot brongegevens zonder duplicatie. De overstap van SOAP/XML naar REST/JSON maakt de API’s bovendien lichter en eenvoudiger te implementeren, wat resulteert in een efficiëntere werkwijze en een toekomstbestendig systeem.

    Er zijn voorwaarden bij het gebruik van ZGW API’s, zoals het vereisen van een gestructureerde en bevraagbare catalogus-API, waarin zaaktypen, statustypen en andere relevante informatie centraal worden beheerd. Deze catalogus moet altijd up-to-date zijn. Vanaf medio 2025 starten de eerste klantimplementaties met de ZGW API’s.
  3. Register externe veiligheid
    Omgevingsdiensten en diverse gemeenten zijn verplicht gegevens te registreren over activiteiten met externe veiligheidsrisico’s, zoals vastgelegd in het Besluit kwaliteit leefomgeving. In Centric Leefomgeving beheert u hiertoe alle informatie over deze activiteiten, inclusief de locatie van specifieke objecten en hun kenmerken. Met het nieuwe koppelvlak stuurt u gegevens over nieuwe, lopende en afgeronde activiteiten die een mogelijk risico vormen voor de externe veiligheid naar het Register Externe Veiligheidsrisico’s (REV). Dit biedt meerwaarde door nauwkeurige, real-time informatie-uitwisseling met het REV, wat leidt tot een betere borging van veiligheidsstandaarden en helpt bij de naleving van wettelijke verplichtingen op een efficiënte, geautomatiseerde manier. Voor gemeenten is het mogelijk dat bijvoorbeeld vuurwerk, grote evenementen met gevaarlijke stoffen of bepaalde horeca en evenementenlocaties hieronder vallen.
  4. Datamart Zaken binnen het nieuwe dataplatform
    Het nieuwe dataplatform is opgebouwd uit drie lagen, waarbij elke laag een specifieke functie vervult. In de eerste laag wordt de ruwe data uit verschillende bronnen verzameld en centraal opgeslagen, zonder enige aanpassing. De tweede laag zet deze ruwe data om in gestructureerde datamarts, afgestemd op de behoeften van specifieke gebruikersgroepen, zoals afdelingen of teams. Hier worden ook zakelijke regels (business rules) toegepast, wat zorgt voor beter toegankelijke en bruikbare data. De derde laag biedt de mogelijkheid om inzichten te verkrijgen via analyses, rapportages en dashboards met behulp van BI-tools zoals Cognos en Power BI.

    De eerste datamart, gebaseerd op een stermodel, richt zich op alle zaakgegevens en maakt het eenvoudiger om analyses en rapportages te maken met BI-tools. In deze datamarts is data logisch gestructureerd en gekoppeld, waardoor gebruikers niet langer in de ruwe data hoeven te zoeken. Centric beheert de zakelijke regels binnen deze laag. De tweede datamart richt zich op geografische gegevens zodat de data hergebruikt kan worden binnen gisviewers in de eigen organisatie. In de toekomst worden stapsgewijs meer datamarts geïntroduceerd, zoals voor Locaties, Betrokkenen en Leges, om het dataplatform verder uit te breiden en de functionaliteit te vergroten.
  5. Locatiedossier (samenhang)
    Het locatiedossier is een veelzijdig instrument dat een centrale rol speelt in het beheren, verzamelen en raadplegen van locatiegerelateerde gegevens binnen processen van omgevingsdiensten, gemeenten en veiligheidsregio’s. Het biedt een compleet overzicht van alle relevante informatie met betrekking tot een specifieke locatie. Dit omvat gegevens over lopende en afgesloten zaken, en gerelateerde objecten. De gegevens worden overzichtelijk gepresenteerd, wat gebruikers in staat stelt de ruimtelijke context en samenhang tussen verschillende entiteiten beter te begrijpen.

    Een belangrijk kenmerk van het locatiedossier is de mogelijkheid om een locatie te verbinden met gerelateerde objecten en zaken. Deze samenhang maakt het eenvoudig om verbanden te visualiseren en te beheren, waardoor het dossier niet alleen functioneert als een gegevensbron, maar ook als een hulpmiddel voor strategische besluitvorming. Het dossier is configureerbaar, waardoor functioneel beheer zaakeigenschappen kan definiëren en gekoppelde gegevens effectief kan beheren.

    Binnen gebruiksscenario's zoals vergunningverlening, toezicht en handhaving toont het locatiedossier zijn waarde. Het faciliteert de beoordeling van omgevingsgegevens in de context van wetgeving en procedures. Voor activiteiten zoals bouwen, kappen, horeca-exploitatie en controles biedt het dossier een totaalbeeld van vergunningen en inspecties. Het registreert niet alleen de huidige status, maar ook de volledige geschiedenis van activiteiten, zaken, inspectieverslagen en eventuele overtredingen. Dit historische overzicht stelt gemeenten in staat de naleving over tijd te volgen en helpt bij het maken van weloverwogen beslissingen.

    De integratie van zaakgerichte en niet-zaakgerichte gegevens, zoals gebruiksfuncties en monumentale status, biedt een volledig beeld van wat er speelt op een locatie. Het dossier ondersteunt de consolidatie van gegevens van meerdere adressen en activiteiten, wat het beheer en de automatisering vergemakkelijkt. Voor specifieke toepassingen zoals brandveiligheid en horeca, wordt het locatiedossier als bijzonder waardevol ervaren. Hier biedt het een gestroomlijnde aanpak voor controles en vergunningen en helpt het bij het efficiënt verwerken van informatie.

    Door directe navigatie naar details vanuit een overzichtelijke interface, geavanceerde filtermogelijkheden en geautomatiseerde processen, biedt het locatiedossier een gebruiksvriendelijke en krachtige oplossing. Het brengt digitale gegevens samen in een fysieke context en vormt een onmisbare tool voor toekomstgerichte besluitvorming en efficiëntie in de procesvorming.
  6. Wensen en wijzigingen Centric Leefomgeving
    Elke twee weken beschikt u over de nieuwste verbeteringen en uitbreidingen van Centric Leefomgeving. Het kan gaan om foutherstel, kleine wijzigingen of aanpassingen op verzoek van klanten. Via de helpdesk en het productportaal kunt u gewenste verbeteringen aan ons doorgeven. Tijdens de maandelijkse online Show & Tell-sessies nemen we alle doorgevoerde en voorgenomen verbeteringen door.

    Vanaf eind 2024 wordt de wensentool ingezet om gezamenlijk te stemmen, met alle organisaties die gebruikmaken van Centric Leefomgeving. Alle ingediende wensen in het Customerportal zijn beschikbaar om op te stemmen. De hoogst scorende wensen worden met klanten besproken, na overeenstemming worden de wensen opgepakt in de planning.
  7. eDienst Vergunningen
    De eDienst Vergunningen is een digitale oplossing waarmee gemeenten aanvragen en initiatieven binnen de fysieke leefomgeving eenvoudig en efficiënt kunnen beheren. Burgers en bedrijven dienen via een gebruiksvriendelijk platform aanvragen in, zien actuele statussen en voegen documenten toe of downloaden documenten. Alle ingediende informatie wordt verwerkt in Centric Leefomgeving, zodat samenwerking tussen initiatiefnemers, bevoegd gezag en ketenpartners gestroomlijnd en transparant verloopt.

    Een belangrijke functie van de eDienst is het indienen van verzoeken, meldingen of initiatieven waar het DSO niet of onvoldoende in voorziet. Dit platform brengt alle betrokkenen samen om plannen en initiatieven te bespreken en gezamenlijk tot betere resultaten te komen, met nadruk op duurzaamheid en innovatie. Het systeem biedt een veilige inlog via DigiD of eHerkenning, en bekende gegevens worden automatisch ingevuld, wat fouten voorkomt en tijd bespaart.

    De eDienst is volledig geïntegreerd met Centric Leefomgeving via STAM- en ZGW-API’s, aanpasbaar aan de huisstijl van de gemeente, en toegankelijk vanaf zowel desktop als mobiel apparaat. De werkwijze van een verzoek of melding vanuit de eDienst werkt hetzelfde als een verzoek van het DSO. Het voldoet aan de strengste normen op het gebied van privacy en veiligheid. Met de eDienst Vergunningen kunnen gemeenten hun dienstverlening verbeteren, processen optimaliseren en beter inspelen op de behoeften van burgers en bedrijven, terwijl ze voldoen aan wettelijke eisen en moderne verwachtingen.
  8. Samenwerken rond participatie met Furban
    Furban zet zich de komende jaren in op onderlinge samenwerking tussen uiteenlopende partijen, zoals leveranciers van objecten voor de leefomgeving en organisaties die zich inzetten voor participatie en transparantie bij omgevingsplannen.

    Furban is een innovatief online platform dat gemeenten en inwoners samenbrengt om de fysieke leefomgeving vorm te geven. Met gebruiksvriendelijke 3D-technologie kunnen inwoners ontwerpen maken en delen, terwijl gemeenten waardevolle input verzamelen. Het platform bevordert samenwerking en creëert draagvlak voor ruimtelijke plannen door inwoners vroegtijdig te betrekken. Gemeenten krijgen inzicht via een geïntegreerd dashboard, terwijl inwoners op een laagdrempelige manier ideeën visualiseren en bespreken. Furban biedt een efficiënte en inclusieve aanpak voor inwonerparticipatie, waardoor plannen breed gedragen en effectiever worden uitgevoerd. Het platform versterkt de band tussen gemeenten en burgers, en moderniseert participatieprocessen in lijn met de Omgevingswet.

Meer van het Productbeleidboek 2025

Meer informatie nodig?

Jeroen van Amersfoort, Business Development Manager

Neem voor meer informatie contact op met Jeroen van Amersfoort via +31 6 10004941 of mail naar jeroen.van.amersfoort@centric.eu.