Oplossing

PBLO 2025 Sociaal Domein algemeen

Productbeleidboek 2025

Burgers willen een gemeente die voor ze klaarstaat. Of het nu gaat om werk, inkomen, zorg of jeugdzorg, aan gemeenten de belangrijke taak hun inwoners te ondersteunen wanneer ze hulp nodig hebben. Alleen de beste tools garanderen dat je dienstverlening in het sociaal domein vlot en veilig verloopt, van eenvoudige Wmo-aanvraag tot complexe sociale regie.

De belangrijkste ontwikkelingen die wij binnen het sociaal domein zien (naast de ontwikkelingen binnen de specifieke deeldomeinen) zijn:

  • Efficiënte bedrijfsvoering;
  • Digitale toegankelijkheid;
  • Flexibel werken;
  • Data-ontsluiting en ketensamenwerking;
  • Grip op informatie en communicatie.

Efficiënte bedrijfsvoering

Eerder is in het Productbeleid Lokale Overheid al geconstateerd dat er een verschuiving plaatsvindt van administratief naar meer inhoudelijk werk. Hoewel de krapte op de arbeidsmarkt en bijbehorende vacaturegraad enigszins lijken te stabiliseren, blijven de toenemende vergrijzing en moeite met het invullen van vacatures een grote rol spelen.

Gemeenten worden daardoor nog steeds geconfronteerd met een toenemende werkdruk zonder bijbehorende stijging van de beschikbare capaciteit. Gecombineerd met het komende ‘ravijnjaar’ zal de druk op gemeenten om meer te doen met minder middelen naar verwachting niet afnemen. Verdere verhoging van de efficiëntie van de bedrijfsvoering is dan ook van cruciaal belang. Deze verhoging wordt o.a. via de volgende ontwikkelingen bereikt:

  • Digitale dienstverlening;
  • Automatisering van repetitieve administratieve handelingen;
  • Verbetering van de gebruiksvriendelijkheid.

Digitale dienstverlening draait met name om de inwoner de regie te geven over zijn eigen informatie en de trend om gegevens digitaal uit te wisselen. Wij ondersteunen gemeenten in deze transitie, met onze eDiensten. Hierbij wordt ingezet op sterk verbeterde interactie tussen professional en inwoner. Waar de inwoner al steeds meer inzicht krijgt in relevante gegevens, kan deze ook een centralere rol gaan spelen gedurende relevante processen. Dit versterkt de betrokkenheid en verlaagt tegelijkertijd de last voor de professional. Bij de eDiensten Sociaal Domein… meer over de ontwikkelingen op dit gebied.

Op het vlak van automatisering van repetitieve administratieve handelingen wordt onder andere gewerkt aan uitbreiding van de eerder beschikbaar gestelde Job Scheduler, waarbij de aandacht zal komen te liggen op automatisering van periodiek herhalende taken en centralisering van het beheer hierop. Hierdoor houden medewerkers meer tijd over voor complexere inhoudelijke taken.

Implementatie van accordering op documenten door de inwoner versnelt bovendien het postproces en heeft als bijkomend voordeel dat een extra slag wordt geslagen in digitalisering, terugdringing van papiergebruik en bijbehorende verduurzaming. Op dit laatste vlak wordt ook gewerkt aan het verder benutten van de mogelijkheden die de koppeling met het postplatform van onze partner Postex biedt.

Ook gebruiksvriendelijkheid heeft een grote impact op werkefficiëntie. Een duidelijke en intuïtieve oplossing zal er immers toe leiden dat medewerkers sneller bij de juiste informatie komen en hun taken sneller en eenvoudiger kunnen uitvoeren. Om die reden wordt hard gewerkt aan afronding van het nieuwe uiterlijk en gebruikerservaring van de Suites voor het Sociaal Domein. De verbeteringen liggen daarbij niet alleen bij het overzichtelijker tonen van informatie, maar ook duidelijkere signalering van meldingen, verbeterd gebruik van favorieten, vereenvoudigde navigatie en het vaker brengen in plaats van halen van informatie. Bovendien wordt met het toepassen van nieuwe technieken een sterke fundering gelegd voor verdere en frequentere verbeteringen in zowel uiterlijk, gedrag als functionaliteit.

Digitale toegankelijkheid

Binnen de maatschappij is steeds meer oog voor toegankelijkheid. Ook op digitaal vlak is dit het geval, waar met name de door de WCAG opgestelde richtlijnen waardevolle houvast en richting geven bij het verbeteren van toegankelijkheid voor mensen met functionele beperkingen. Om deze toegankelijkheid te borgen, maar ook sneller mee te bewegen met toekomstige ontwikkelingen op dit vlak, is eerder gewerkt aan een nieuwe Centric-brede stijl en ontwikkelbibliotheek. Deze worden tijdens de vernieuwing van de Suites toegepast op de Basis Sociaal Domein en de Suite4Werk, -Inkomen, -Zorg en -Jeugdzorg, zodat ook medewerkers met een (visuele) beperking op een zo optimaal mogelijke manier gebruik kunnen maken van alle functionaliteit bij hun dagelijkse werkzaamheden. Deze ontwikkeling doen we samen met eindgebruikers, onder begeleiding van experts op het gebied van gebruikersinterfaces en gebruiksvriendelijkheid.

Lees hier meer over onze bredere ontwikkelingen op het vlak van digitale toegankelijkheid.

De Suites voor het Sociaal Domein gaan naar de cloud: flexibel werken en focus op kerntaken

De afgelopen jaren is zowel de kracht als soms de noodzaak van flexibel werken steeds duidelijker geworden. Organisaties hebben goed kunnen ervaren wat de mogelijkheden op dit vlak zijn, en maken hier sindsdien in toenemende mate gebruik van. De al eerder ingezette weg naar SaaS speelt een cruciale rol binnen deze transitie. De afgelopen periode is dan ook hard gewerkt aan het wegnemen van de laatste afhankelijkheden van de lokale werkplek, zodat de meeste medewerkers nu al optimale flexibiliteit genieten in de keuze van hun werkplek, of dit nu een flexplek op kantoor, thuis of bij de inwoner op bezoek is. De komende periode wordt gewerkt aan verbetering van SaaS-tooling voor beheer, logging en monitoring. Op het vlak van het documentvormingsproces wordt gezorgd dat gemeenten in SaaS kunnen aansluiten op tooling voor documentcreatie (van derde partijen).

Naast het beschikbaar stellen van de Suites in de cloud, wordt samen met de Gebruikersvereniging gekeken naar het beschikbaar stellen van individuele SaaS-diensten voor klanten die de applicatie zelf nog lokaal draaien. Op deze manier kunnen alle gemeenten al profiteren van verbeterde en eenduidige functionaliteit, terwijl zij zich nog voorbereiden op een toekomstige migratie van de Suites zelf. Voorbeelden hiervan zijn de sterk verbeterde documentvorming en nieuwe uitkeringsrun.

Met de overgang naar SaaS-dienstverlening ontstaat er eveneens meer ruimte bij organisaties om de beschikbare personele capaciteit in te zetten op dienstverlening naar de inwoner. Lees hier meer over onze weg naar SaaS.

Data-ontsluiting en ketensamenwerking

De omvang en complexiteit binnen het sociaal domein lijken eerder toe dan af te nemen, met een alsmaar groeiend takenpakket. In een wereld met steeds sterker verbonden en afhankelijker (keten)partijen en oplossingen, neemt hierdoor ook de behoefte toe om informatie snel, flexibel en gecontroleerd te kunnen delen. Bestaande koppelvlakken lopen hier soms tegen hun grenzen aan, aangezien de gevraagde informatie en het gebruik daarvan niet altijd meer overeenkomt met het oorspronkelijke doel. De komende tijd zal verdere data-ontsluiting binnen het gemeentelijk informatielandschap noodzaak zijn, die bovendien een andere aanpak vereist dan de traditionele.

Bewegingen zoals Common Ground pogen hierop een antwoord te geven, waarbij onder andere wordt gericht op het eenmalig vastleggen en meervoudig gebruiken van gegevens via gestandaardiseerde koppelingen. Lees meer over onze visie op en bijdrage aan Common Ground op Centric Insights.

Omdat er nog een lange weg is te gaan voordat de ambities van Common Ground zijn gerealiseerd, werken we in de tussentijd aan een antwoord dat al zoveel mogelijk aansluit bij het Common Ground-gedachtegoed. Een van de belangrijkste stappen hierin is het ontwikkelen en vrijgeven van nieuwe API’s, waarmee gemeenten in staat worden gesteld op een flexibele en verantwoorde manier invulling te geven aan de benodigde data-ontsluiting. Recent zijn hier al de eerste API’s beschikbaar gekomen, waaronder die voor de Client, Document, Werkproces, Zorg, Jeugdzorg en Handhaving, gebruikt in de communicatie met onze partner Maxdoro. De focus ligt hier de komende periode op een verdere ontsluiting van de aandachtsgebieden Werk en Inkomen, en uitbreiding van de Werkproces-API. Ook in de aansluiting op onze eDiensten en Suite4Sociale Regie wordt steeds meer gebruik gemaakt van API’s, met functionele verrijking als gevolg. De manier waarop invulling wordt gegeven aan deze API’s draagt er bovendien zorg voor dat snel en flexibel kan worden ingespeeld op veranderende behoeften.

Hiermee wordt meteen een grote stap genomen in het behalen van de volgende doelen van Common Ground:

  • Faciliteren van een flexibelere informatievoorziening die sneller kan reageren op veranderingen;
  • Oplossen en voorkomen van koppelproblemen;
  • Verhogen van de kwaliteit van data door mogelijkheden tot realtime gebruik en voorkomen van kopieverschillen;
  • Bieden van nieuwe mogelijkheden tot innovatie;
  • Delen van investeringen via hergebruik;
  • Beheersing van informatieveiligheid;
  • Vergroten van de kwaliteit van de informatievoorziening;
  • Ruimte bieden voor lokale verbijzondering.

Inzicht met behulp van ontsloten data

Het ontsluiten van data vormt een eerste stap. Nadat data is ontsloten, kan deze immers ook gebruikt worden om waardevolle inzichten te verkrijgen in processen, statussen en resultaten. Deze inzichten kunnen nog verder aan kracht winnen door data uit verschillende domeinen te combineren. Uiteraard helpen wij graag om deze inzichten en grip op uw processen te verkrijgen en te verbeteren. Voor de domeinen Werk, Inkomen en Zorg is hiervoor met behulp van de flexibele Cognos BI-tooling een krachtig 3D-dashboard ontwikkeld. Ook voor nog diepgaandere inzichten met behulp van op uw behoeften afgestemde oplossing kunt u bij ons terecht.

Specifiek voor onze SaaS-klanten wordt de laatste hand gelegd aan de aansluiting op ons eigen Dataplatform, zodat gemeenten nog veel krachtigere middelen krijgen voor data-ontsluiting en analyse, eventueel ook met eigen tooling. Lees hier meer over ons Dataplatform.

Datagedreven werken

Als volgende stap kunt u zich richten op datagedreven werken, waarbij inzichten uit de verzamelde gegevens worden gebruikt om actief te sturen op processen, met een enorme potentie tot verbetering op het vlak van efficiëntie en effectiviteit. Lees hier meer over datagedreven werken, of neem voor vragen of concrete verzoeken contact op via sd.dvl@centric.eu.

Grip op informatie en communicatie

We zien dat communicatie niet alleen steeds verder verschuift naar digitaal, maar ook dat het aantal kanalen steeds verder toeneemt. Tegelijkertijd blijft papieren post een grote rol spelen in de communicatie met inwoners.

Met het toenemen van het aantal postkanalen in zowel analoge als digitale vorm, hebben gemeenten de uitdaging om grip op communicatie te krijgen en houden, idealiter over meerdere applicaties heen. Om deze reden breiden wij ons partnerschap met Postex uit, met uitgebreide tooling die waardevolle inzichten en grip op deze stromen geeft.

Archivering

Met het verzamelen en delen van steeds grotere en meer diverse soorten informatie moet er ook aandacht zijn voor correcte archivering en opschoning van verzamelde en gecreëerde gegevens.

In 2017 was Centric een van de eerste partijen die binnen de oplossing voor het Sociaal Domein een geïntegreerde oplossing bood voor vernietiging op basis van wet- en regelgeving. In de daaropvolgende jaren is deze functionaliteit bijgeschaafd en uitgebreid.

Momenteel wordt verder gewerkt aan grootschalige vernieuwing van deze functionaliteit, waarbij de nadruk ligt op ontwikkelingen in wet- en regelgeving, het verkrijgen van een beter inzicht in de voor vernietiging in aanmerking komende gegevens en het waar nodig eenvoudiger kunnen beïnvloeden van de vernietigingsdatum. Deze ontwikkeling wordt samen met experts van gemeenten gedaan, zodat de benodigde correctheid, kwaliteit en geschiktheid geborgd worden.

Samen met VNG Realisatie wordt gewerkt aan standaardisatie van vernietiging over de keten, zodat het gehele selectie- en vernietigingsproces over alle applicaties heen kan worden aangestuurd vanuit één centrale plek.

Lees op het vlak van informatiehuishouding hier meer over de Wet open overheid en wat wij gemeenten hierbij bieden.

Landelijke ontwikkelingen

Uiteraard denken en werken we intensief mee aan de actuele landelijke ontwikkelingen op het vlak van opslag, ontsluiting en verwerking van gegevens. Aansluiting op de BRP Bevragen-API wordt verkend. Het ontbreken van notificatiefunctionaliteit maakt dat voor de Suites een vervanging nog niet mogelijk is. Afhankelijk van de ontwikkelingen en de getoonde behoefte vanuit de markt kan in de komende jaren, stapsgewijs, de BRP API gerealiseerd worden binnen de Suites voor het Sociaal Domein.

Ook de API's voor Zaakgericht werken hebben de aandacht als potentiële vervanging van de StUF Zaak- & Documentservices-standaarden. Bij een eerste analyse van de standaard zijn met name functionele tekortkomingen geconstateerd die zullen moeten worden opgelost, alvorens de bestaande standaarden volledig kunnen worden vervangen. Momenteel wordt daarom samen met een groot aantal marktpartijen gewerkt aan een gezamenlijke aanpak voor deze tekortkomingen, waarbij ook aandacht is voor een correcte invulling van het eigenaarschap. Dit eigenaarschap is van belang om de vereiste doorontwikkeling van deze standaarden te borgen.

Via bovenstaande ontwikkelingen werken we aan toekomstgerichte verbeteringen, zonder de behoeften van vandaag uit het oog te verliezen.

Samen met betrokken klanten

Met alle grote en deels gelijktijdige ontwikkelingen is een directe afstemming met betrokken klanten voor Centric van grote waarde. Om die reden vindt er op elk niveau periodiek overleg plaats met klanten, waarbij zij niet alleen waardevolle feedback geven, maar ook directe invloed uitoefenen op onze ontwikkelingen. Zo wordt al lange tijd op strategisch en tactisch niveau afgestemd via het Strategisch Overleg en Tactisch Overleg. Tijdens regio-overleggen bespreken gemeentelijke organisaties belangrijke onderwerpen die binnen de eigen regio spelen, laten zij zich informeren over huidige en geplande ontwikkelingen, en wordt door Centric waardevolle inbreng verzameld en de spreekwoordelijke vinger aan de pols gehouden.

Verder verenigen inhoudelijk experts binnen gemeenten en sociale diensten zich in expertgroepen, die een gezamenlijk oordeel vellen over ingediende wensen, prioritering en oplossingsrichtingen. Momenteel worden deze expertgroepen bovendien nog directer betrokken binnen het ontwikkelproces, met zowel tussentijdse toetsing op ontwikkelingen, als feedback op het opgeleverde product. Tenslotte worden voor belangrijke ontwikkelingen klantpanels opgericht, waarin gebruikers naar hun mening wordt gevraagd over gemaakte voortgang en te nemen beslissingen. Voorbeelden hiervan zijn de vernieuwde functionaliteit voor opschoning conform wet- en regelgeving en de vernieuwing van de gebruikersinterface. Waar nodig wordt dit proces begeleid door deskundige UI/UX-designers.

Op al deze manieren versterken klanten en Centric elkaar. En zorgen we dat in het belang van de inwoner gezamenlijk op een zo optimaal mogelijke manier invulling wordt gegeven aan de uitdagingen die gemeenten en sociale diensten ondervinden in de uitvoering van hun taken.

  1. Bewaren & Opschonen versie 1
    Vanuit de Archiefwet in relatie tot andere wet- en regelgeving, zoals AVG, Participatiewet, Wmo en Jeugdwet, rust er een plicht op gemeenten om verzamelde gegevens na verloop van de toepasselijke bewaartermijnen op te schonen. Om gemeenten te helpen bij deze gigantische uitdaging wordt er gewerkt aan krachtige functionaliteit die grotendeels geautomatiseerd inzicht en grip verschaft binnen dit proces van opschoning. In de tussentijd wordt een eerste versie van deze functionaliteit beschikbaar gesteld om gemeenten alvast in staat te stellen aan hun verplichtingen te voldoen.
  2. Mailnotificatie inwoners
    Via de Document API is er functionaliteit beschikbaar gesteld om documenten te delen met inwoners en waar gewenst ter akkoord aan te bieden. Via deze uitbreiding worden inwoners via e-mail genotificeerd dat er relevante zaken klaar staan binnen het inwonerportaal.
  3. Postplatform status updates
    Eerder is de koppeling met het postplatform van onze partner Postex gerealiseerd. Hiermee kunnen gemeenten hun poststromen centraliseren, kosten besparen, inzichten verkrijgen en vervolgacties uitzetten via het bijbehorende portaal. Met deze uitbreiding worden statusupdates van poststukken, zoals aflevering aan postbezorger, bezorging, of retour ontvangen, ook teruggekoppeld binnen de Suites voor het Sociaal Domein. Zodat de professional eenvoudig en direct inzicht heeft in de status van documenten.
  4. SaaS-documentcreatie derden
    Nadat nieuwe SaaS-functionaliteit ten behoeve van de eigen documentcreatiediensten is ontwikkeld, zal het ook mogelijk worden gemaakt om in een SaaS-situatie diensten van derden te gebruiken in het documentcreatieproces.
  5. SaaS-documentcreatie voor on premises klanten
    Eerder is de volledige documentcreatie via MDU en CentricClientService in SaaS vervangen door modernere, snellere, stabielere en gebruiksvriendelijkere documentcreatie via Content Services. Via deze ontwikkeling willen we ook on premises klanten laten profiteren van deze verbeteringen. Verder voordeel voor gemeenten is dat het technisch beheer op deze componenten via SaaS-dienstverlening wordt verplaatst naar de leverancier.
  6. Aanmaken werkprocessen via Werkproces-API
    Werkprocessen spelen een fundamentele rol in de uitvoering van gemeentelijke taken. Informatie rondom deze processen is dan ook van grote waarde binnen de keten van gerelateerde applicaties en platformen. Door het eerder al beschikbaar stellen van een Werkproces API wordt deze cruciale informatie ontsloten voor gebruik door externe oplossingen. In deze doorontwikkeling wordt tevens de mogelijkheid geboden om vanuit externe oplossingen werkprocessen aan te laten maken binnen de Suites. Hiermee zijn alle middelen in handen om inzicht in en grip op processen te verbeteren, alsmede applicatie-overstijgende processen optimaal vorm te geven.
  7. Export/import inrichting Beheer
    Momenteel is het al mogelijk om bijvoorbeeld de inrichting van gegevenssets te exporteren en importeren. Dit is waardevolle functionaliteit voor gemeenten die inrichting in een testomgeving doen, alvorens deze op de productieomgeving door te voeren. Deze functionaliteit kan ook gebruikt worden om een inrichting te delen met andere gemeenten. Via deze ontwikkeling zullen stapsgewijs meer onderdelen van de inrichting eenvoudig geëxporteerd en geïmporteerd kunnen worden.

  1. Vernieuwing UI/UX
    Met het vernieuwen van het oude Beheer C/S naar Suites voor het Sociaal Domein – Beheer is veel ervaring opgedaan met nieuwe UI-technieken en ontwerpen. Die ervaring wordt gebruikt om samen met een klantpanel en UI/UX-designers ook de schermen en functionaliteit voor eindgebruikers te vernieuwen en te verbeteren, uiteraard rekening houdend met digitale toegankelijkheid vanuit onder andere de WCAG-richtlijnen. Hiermee wordt een eerste grote stap gezet in het creëren van een gebruiksvriendelijkere, toegankelijkere oplossing voor de gebruiker. Met de vernieuwing van de techniek is meteen de fundering gelegd voor verdere (functionele) vernieuwing. Afronding van deze ontwikkeling vormt dus niet een eindpunt, maar een nieuw startpunt.
  2. Vernieuwing notitiefunctionaliteit
    Notities spelen een steeds grotere rol binnen de dagelijkse werkzaamheden, met name voor het vastleggen van alle relevante informatie die niet binnen de standaard dossiers is opgenomen. Enkele jaren terug is daarom de notitiefunctionaliteit uitgebreid met bijlagen en documentcreatie. Ook is de functionaliteit op veel meer plaatsen beschikbaar gesteld. Met deze ontwikkeling wordt hier een vervolg aan gegeven, op basis van de ondertussen opgedane ervaringen. Denk hierbij aan invoering van een centraal notitiecentrum, alsmede de mogelijkheid om notities aan meerdere dossiers (maar ook bijv. werkprocessen, aanbieders of contacten) te koppelen. Hiermee wordt de functionaliteit nog flexibeler en breder inzetbaar.
  3. Bewaren & Opschonen deel 2
    Nadat eerder een eerste versie van functionaliteit is vrijgegeven die gemeenten de middelen geeft om aan hun verplichtingen op het vlak van opschoning te voldoen, wordt deze functionaliteit nu doorontwikkeld. Hierbij wordt het inzicht in het opschoningsproces verbeterd door automatisch berekende vernietigingsdatums binnen dossiers inzichtelijk te maken. Grip op dit proces wordt vervolgens versterkt door de mogelijkheid te bieden hier per op te schonen gegeven vanaf te wijken.
  4. Aansluiting meervoudige documentcreatie op Berichtenbox
    De MijnOverheid Berichtenbox is hét medium voor digitale communicatie met inwoners, vooral voor documenten met rechtsgevolgen. De Suites bieden al lange tijd ondersteuning voor aflevering van documenten aan de Berichtenbox. Met deze ontwikkeling wordt het mogelijk gemaakt om ook documenten die met behulp van een aangeleverde lijst in bulk zijn aangemaakt, aan de Berichtenbox af te leveren.
  5. Verbeterde ondersteuning cliënten zonder BSN
    Voor het verstrekken van voorzieningen is doorgaans een BSN nodig. In specifieke gevallen, zoals bij daklozen zonder bekende identiteit of vluchtelingen, komen gemeenten binnen het sociaal domein in aanraking met personen zonder BSN. Door deze cliënten beter te ondersteunen kunnen gemeenten eenvoudiger hulp bieden aan deze groep personen. Aanpassingen bestaan hier voornamelijk uit alternatieve methoden van identificatie en de communicatie met externe oplossingen, zoals het zaaksysteem.
  6. Generieke registratie contactpersonen
    Contactpersonen worden momenteel per dossier geregistreerd. Gemeenten hebben aangegeven behoefte te hebben aan centrale registratie van contactpersonen per regeling. Via deze ontwikkeling wordt invulling gegeven aan deze wens.
  7. Werkprocesondersteuning niet-cliënten
    Hoewel de Suites traditioneel gebruikt worden als processysteem voor cliënten, worden er veel zaken vastgelegd rondom andere entiteiten, zoals crediteurs, zorgaanbieders en andere niet-natuurlijke personen. In specifieke gevallen is het wenselijk om ook voor deze entiteiten werkprocessen aan te maken. Met deze ontwikkeling wordt invulling gegeven aan deze wens.

Meer over het Productbeleid 2025

Meer informatie nodig?

Niels van der Plas

Stuur voor meer informatie een mail naar niels.van.der.plas@centric.eu of bel +31 651 296 195