Onbemande uitgifte van reisdocumenten

Eerst een disclaimer: onbemande uitgifte van paspoort of ID-kaart is nog ver weg. Al was het maar omdat dat op dit moment niet wettelijk is toegestaan. Maar met de pilot die gemeente Utrecht, Centric Burgerzaken en ORIBI ID-Solutions in de maand november van 2024 zijn gestart, nemen zij alvast een voorschot op een zeer goed denkbare toekomst. Gezichtsvergelijking heeft namelijk vele voordelen. Het is een wapen tegen identiteitsfraude, wat een groeiend probleem is. Het is accuraat: het controleren van een paspoortfoto kan best lastig zijn omdat mensen nog weleens van uiterlijk kunnen veranderen, denk aan haardracht, haarkleur, bril, gewicht, enzovoort. Het ondersteunt daarmee de ambtenaar bij zijn of haar taak. Accurate controle helpt bovendien al aan het begin van de keten om de kwaliteit van de basisregistratie personen hoog te houden. En last but not least: identiteitsverificatie zorgt voor een betere dienstverlening: minder wachtrijen voor de inwoners en zij hoeven voor het ophalen van een reisdocument geen afspraak meer te maken.

Slim en veilig

Chino Klaverweide-Lorteije, Chief Commercial Officer van ORIBI ID-Solutions, ziet zeker kansen voor onbemande uitgifte in de toekomst. “De combinatie mens en technologie moet voor een veilige identiteitsvaststelling zorgen en identiteitsfraude voorkomen om zoveel mogelijk zekerheid te verkrijgen dat het juiste document aan de juiste aanvrager wordt meegegeven.

Het overgrote deel van de gemeenten gebruikt daar al gezichtsvergelijkingssoftware voor bij een paspoortaanvraag. Nu trekken we dat dus door naar de achterkant van het proces, de uitreiking. Zoals we nu al bij veel apotheken medicijnen ‘uit de muur’ kunnen halen zonder dat daar een persoon aan te pas komt. Dat kan bovendien tijdsonafhankelijk: 24 uur per dag, 7 dagen in de week. Daarom zijn we blij dat we samen met de gemeente Utrecht en Centric deze pilot aan zijn gegaan. Je hebt innovatieve partijen nodig om te beproeven hoe je zo’n proces van uitgifte van documenten slim en veilig kunt inrichten. De ambitie van Utrecht om hun medewerkers en inwoners te faciliteren, onze identiteitsverificatie-oplossing en Centric Burgerzaken schuiven hierin heel mooi in elkaar.”

Innovatieve zuil

Afgelopen november was het zover. In het stadskantoor Utrecht startte de pilot rond onbemande uitgifte van reisdocumenten. Inwoners die hun paspoort of ID ophalen bij de afdeling Burgerzaken konden kiezen. Of hun identiteit werd ‘ouderwets’ gecheckt door de baliemedewerker. Of er werd ook gezichtsvergelijking ingezet bij de speciale innovatieve zuil, ook wel selfservice-kiosk genoemd, die met de ingebouwde software en camera voor de identiteitsvaststelling zorgt. “Alleen voor inwoners die dat wilden,” aldus Marc Quik, vakspecialist Burgerzaken. “Het streven was dat gedurende de maand november 300 mensen hier gebruik van zouden maken. Op basis van de ervaringen gaan we onderzoeken of gezichtsvergelijking onze collega’s daadwerkelijk ondersteunt en of de inwoners het als positief ervaren. Aan de aanvraagkant heeft de techniek van leverancier ORIBI ID-Solutions zich al bewezen. Nu gaan we dat dus ook inzetten bij de uitreiking. Belangrijk om te melden dat het daadwerkelijke uitreiken gewoon door de ambtenaar gebeurt; dat moet immers van de wetgever.”

Kristin van der Veen, Informatie- en procesmanager Publiekszaken bij de gemeente Utrecht was ‘op de werkvloer’ verantwoordelijk voor het stroomlijnen van de systemen. “Sluit de software van alle partijen wel op elkaar aan, kunnen de systemen met elkaar ‘praten’? We wilden ORIBI’s hardware en software voor de gezichtsidentificatie en de documentcontrole naadloos inpassen in de processen van Centric Burgerzaken, zodat de collega’s niet hoeven te switchen van systeem naar systeem, maar één soepel werkproces ervaren. Dat was echt wel een uitdaging, maar het is gelukt!”

Hoe werkt de camerazuil?

• De inwoner meldt zich bij de camerazuil.
• De pasfoto in de chip van het huidige reisdocument wordt uitgelezen.
• Door de camerazuil wordt er een gezichtsopname gemaakt door de ingebouwde camera met automatische hoogtestelling.
• De inwoner wordt vervolgens geïdentificeerd op basis van gezichtsvergelijking tussen de twee foto’s.
• Is er een match? Dan gaat er een signaal naar Centric Burgerzaken om het aangevraagde document geautomatiseerd via het voorraadsysteem uit de kluis naar de afdeling te laten transporteren.
• Het reisdocument wordt via buizenpost afgeleverd aan de balie.
• De medewerker overhandigt het document.